Kurulum
Bu bölümde, JASP’ı farklı işletim sistemlerinde nasıl kurabileceğinizi öğreneceksiniz.
JASP tamamen ücretsizdir ve resmi web sitesi üzerinden indirilebilir: JASP Resmi Sitesi.
Windows Kurulumu
- JASP Windows sürümünü indirin.
- İndirilen
.exekurulum dosyasını çalıştırın. - Kurulum sihirbazındaki yönergeleri takip ederek kurulumu tamamlayın.
- Kurulum tamamlandığında masaüstünüzde veya başlat menüsünde JASP simgesi görünecektir.
- Çift tıklayarak programı açabilir ve analizlerinize başlayabilirsiniz.
💡 İpucu: İlk açılışta Windows Güvenlik Uyarısı alırsanız, "Çalıştır" seçeneğini işaretlemeniz yeterlidir.
macOS Kurulumu
- macOS için DMG dosyasını indirin.
- Dosyayı açın ve JASP simgesini Applications (Uygulamalar) klasörüne sürükleyin.
- Launchpad üzerinden JASP’ı çalıştırabilirsiniz.
⚠️ Not: Eğer macOS “Bilinmeyen Geliştirici” uyarısı verirse:
- Sistem Ayarları > Güvenlik ve Gizlilik menüsünden uygulamayı açmaya izin verin.
Linux Kurulumu
JASP Linux dağıtımları için resmi depolardan indirilebilir. Örneğin Ubuntu/Debian üzerinde kurulum:
sudo apt update
sudo apt install jasp
Alternatif olarak, JASP indirilebilir paketlerini kullanabilir veya Flatpak / AppImage seçeneklerini değerlendirebilirsiniz.
İlk Açılış
- Programı açtığınızda SPSS’e benzer bir menü yapısı göreceksiniz.
- Varsayılan paketler otomatik yüklenir.
- Veri setinizi içe aktararak (CSV, Excel vb.) anında analiz yapmaya başlayabilirsiniz.
💡 İpucu: JASP, sonuçları otomatik olarak tablo ve grafik halinde sunar. Bu raporlar doğrudan akademik çalışmalarda kullanılabilir.
R ile Bağlantısı
JASP, arka planda tüm istatistiksel hesaplamaları R programlama dili üzerinden gerçekleştirir.
Kullanıcılar doğrudan R kodu yazmaz; JASP’ın menü tabanlı arayüzü işlemleri otomatik olarak R’e iletir ve sonuçları hazır tablo/grafik olarak sunar.
R Neden Gereklidir?
- İstatistiksel hesaplamaların doğruluğu için R motorunu kullanır.
- Bayesyen analizler ve gelişmiş testlerin çalışabilmesi için zorunludur.
- R güncel değilse, bazı JASP fonksiyonları çalışmayabilir.
R Kurulumu
- R Project Resmi Sitesi adresine gidin.
- Kullandığınız işletim sistemine uygun R sürümünü indirin.
- Kurulum adımlarını tamamlayın.
- JASP, bilgisayarınızda kurulu olan R’i otomatik olarak algılar ve analizlerde kullanır.
Önemli Notlar
- 🔄 R Güncellemeleri: R sürümünüzü güncel tutmanız JASP’ın daha stabil çalışmasını sağlar.
- ❌ Hata Durumları: Eğer R kurulu değilse veya eskiyse, JASP bazı analizlerde hata verebilir.
- 📦 Ek Paketler: İleri düzey analizlerde ek R paketleri gerekebilir; JASP bu paketleri gerektiğinde otomatik yükler.